Βλαισός Μέσος Δάκτυλος (Κότσι Ποδιού)

Τι είναι ο βλαισός μέσος δάκτυλος (κότσι ποδιού);

Με τον όρο «βλαισός μέσος δάκτυλος» ή αλλιώς στην καθομιλουμένη «κότσι» περιγράφεται ίσως η πιο κοινή παραμόρφωση του ποδιού. Επηρεάζει μεγάλη μερίδα του πληθυσμού και αποτελεί μια προοδευτική παραμόρφωση κατά την οποία προσβάλλεται η πρώτη μεταταρσοφαλαγγική άρθρωση και στην συνέχεια όλο το πόδι. Εμφανίζεται συχνότερα σε γυναίκες, χωρίς ωστόσο να αποκλείεται η εμφάνισή του σε άνδρες, με την πάροδο του χρόνου. Ενδεικτικά, 1 στις 3 γυναίκες θα εκδηλώσει την παραμόρφωση σε κάποιο στάδιο της ζωής της.

Είναι αλήθεια πως μπορεί να επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό την ποιότητα ζωής του ασθενούς, αφού τις περισσότερες φορές συνοδεύεται από σημαντική λειτουργική δυσλειτουργία και πόνο στο πόδι. Ωστόσο, αρκετοί ασθενείς δεν θα εμφανίσουν ποτέ πόνο ή περιορισμό της κίνησης. Το κότσι, ανάλογα με το βαθμό σοβαρότητας των συμπτωμάτων, μπορεί να αντιμετωπιστεί είτε με συντηρητική είτε με επεμβατική θεραπεία. Ο χρόνος είναι πολύτιμος, γεγονός που ορίζει ότι ο ασθενής πρέπει να αναζητήσει ιατρική βοήθεια προτού επιδεινωθούν τα συμπτώματά του.

Το κότσι είναι ένα μία  ορατή διόγκωση που σχηματίζεται στην εξωτερική πλευρά του μεγάλου δακτύλου του ποδιού και συνοδεύεται από στροφή του μεγάλου δακτύλου προς το κέντρο. Αυτή η παραμόρφωση αναπτύσσεται μετά από χρόνια πίεση της άρθρωσης του μεγάλου δακτύλου και οφείλεται συνήθως σε κληρονομικότητα ή τραυματισμούς. Τελικά, η άρθρωση του δακτύλου βγαίνει εκτός ευθυγράμμισης αρχίζει να διαταράσσεται η βάδιση και η μεταφορά φορτιών στο γόνατο και το ισχίο. Ο ιατρικός όρος για το κότσι ποδιού είναι βλαισός μέγας δάκτυλος. Η συγκεκριμένη πάθηση εκδηλώνεται κυρίως σε ενήλικες και συχνότερα σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας. Ακόμα, δεν αποκλείεται η εμφάνισή του και σε παιδικές ή εφηβικές ηλικίες, ακόμα δηλαδή και σε περιπτώσεις που η σκελετική ανάπτυξη του ατόμου δεν έχει ολοκληρωθεί. Το κότσι στο πόδι μπορεί να σχηματιστεί στο ένα αλλά συνήθως αφορά και τα δύο πόδια. Το δεξί πόδι, είναι αυτό το οποίο συνήθως παρουσιάζει τη μεγαλύτερη παραμόρφωση, καθώς υφίσταται τη μεγαλύτερη πίεση μεταξύ των δυο. 

Ο βαθμός σοβαρότητας της παραμόρφωσης εξαρτάται από την εξέλιξη της πάθησης. Σε ορισμένες περιπτώσεις το μεγάλο δάχτυλο του ποδιού μετατοπίζεται προς τα γειτονικά δάκτυλα δυσκολεύοντας κατά πολύ το περπάτημα. Συχνά, το μεγάλο δάχτυλο μπορεί ακόμα και να καλύπτει τα γειτονικά του δαχτυλα, κάνοντας αδύνατη για τον ασθενή τη χρήση καθημερινών παπουτσιών και τη βάδιση χωρίς υποστήριξη. Ασθενείς με κότσι στο πόδι συχνά ανακουφίζονται από παγοθεραπεία, χωρίς ωστόσο να μπορούν να διορθώσουν την παραμόρφωση χωρίς ιατρική επέμβαση. 

Ποια είναι τα αίτια δημιουργίας του;

Αν και η πολύωρη και χρόνια ορθοστασία, όπως και η επιλογή παπουτσιών με τακούνια ή στενή και κακή εφαρμογή μπορεί να επιδεινώσουν το πρόβλημα, δεν αποτελούν την βασική αιτία ανάπτυξης ενός βλαισού μέσου δακτύλου. Κύρια αίτια αποτελεί η κληρονομικότητα. Αναφέρεται ότι ακόμα και σε ανθρώπους διαφόρων φυλών που δεν έχουν φορέσει ποτέ παπούτσι στην ζωή τους υπάρχει περίπτωση να έχουν σοβαρή μορφή βλαισού μεγάλου δακτύλου ή κότσι ποδιού. Το κότσι σχηματίζεται σταδιακά και επιβαρύνεται με την πάροδο του χρόνου, εάν δεν αντιμετωπισθεί.

Μεγαλύτερες πιθανότητες εκδήλωσης της πάθησης έχουν όσοι:

• Έχουν οικογενειακό ιστορικό λόγω κληρονομικών προβλημάτων στη δομή του ποδιού (πλατυποδία)
• Έχουν τραυματισμούς στα πόδια
• Αντιμετωπίζουν φλεγμονώδεις ασθένειες, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα
• Έχουν γονείς με κότσι στο πόδι

Ποια είναι τα συμπτώματα του βλαισού μέσου δακτύλου;

Η εμφάνιση του ποδιού και ο αυξημένος πόνος είναι τα κύρια συμπτώματα της πάθησης. Ο ρυθμός εξέλιξης της ωστόσο είναι απρόβλεπτος. Ο συνηθέστερος λόγος που οδηγεί τον ασθενή στο γιατρό είναι ο πόνος τόσο στο μεγάλο δάκτυλο όσο και τα γειτονικά. Το πιο εμφανές σημάδι ότι ο ασθενής πάσχει από βλαισό μέσο δάκτυλο είναι το εξόγκωμα, το οποίο εμφανίζεται στην άρθρωση του μεγάλου δακτύλου του ποδιού.

Πιο συγκεκριμένα, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Εξόγκωμα στο εξωτερικό της βάσης του μεγάλου δακτύλου του ποδιού
• Οίδημα, ερυθρότητα ή πόνο γύρω από την άρθρωση του μεγάλου δακτύλου
• Κάλους στο σημείο όπου το πρώτο και το δεύτερο δάκτυλο τρίβονται μεταξύ τους
• Συνεχή πόνο ή πόνο που έρχεται και φεύγει
• Περιορισμένη κίνηση ή μούδιασμα του μεγάλου δακτύλου
• Δυσκολία στην εφαρμογή των παπουτσιών
• Προβλήματα στο περπάτημα

Ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία για άμεση αντιμετώπιση;

Παρόλο που το κότσι στο πόδι τις περισσότερες φορές δεν απαιτεί ιατρική φροντίδα θα πρέπει οπωσδήποτε ο ασθενής να επισκεφτεί έναν εξειδικευμένο ορθοπαιδικό χειρουργό εάν:

• Υποφέρει από συνεχή πόνο στο μεγάλο δάχτυλο ή στο πόδι
• Έχει δυσλειτουργικά μεγάλο εξόγκωμα στην άρθρωση του μεγάλου δακτύλου, το οποίο τον δυσκολεύει στην επιλογή παπουτσιού
• Παρουσιάζει προβλήματα κίνησης του δακτύλου/ποδιού

Πως γίνεται η διάγνωση;

Η διάγνωση γίνεται μέσω φυσικής εξέτασης, ενώ η ακτινογραφία θα βοηθήσει στο να διαπιστωθεί εάν υπάρχει βλάβη στις αρθρώσεις ή στην ευθυγράμμιση των οστών. Υπάρχουν διάφορες θεραπείες που μπορούν να ακολουθηθούν. Ο εξειδικευμένος ιατρός θα αποφασίσει ποια είναι η κατάλληλη επιλογή θεραπείας ανάλογα με τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων και το ιστορικό του ασθενούς.

Υπάρχει φυσική αντιμετώπιση χωρίς χειρουργείο;

Η αποκατάσταση της βάδισης και η πραγματοποίησή της χωρίς πόνο είναι οι προτεραιότητες ενός ασθενούς με κότσι. Τα παπούτσια που εφαρμόζουν σωστά όπως και τα κατά παραγγελία ειδικά ένθετα πέλματα είναι το κλειδί για την αποφυγή επιδείνωσης αυτής της παθολογικής κατάστασης. Αντίθετα, τα στενά παπούτσια και τα ψηλά τακούνια μπορούν να επιδεινώσουν την παραμόρφωση του δακτύλου, ασκώντας του μεγάλη πίεση στη διάρκεια της ημέρας. Το κότσι δεν υποχωρεί χωρίς επεμβατική μέθοδο. Η συντηρητική αντιμετώπιση όμως, συχνά αρκεί. Επικεντρώνεται στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και περιλαμβάνει:

• Προθέματα σιλικόνης μεταξύ των δακτύλων που απαλύνουν τον πόνο και βοηθούν το πόδι να παραμένει στη σωστή θέση
• Χρήση ορθοπεδικών παπουτσιών
• Φυσικοθεραπεία
• Ανύψωση των ποδιών τουλάχιστον για τουλάχιστον 20 λεπτά τη μέρα
• Παγοθεραπεία
• Αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη
• Κατασκευή ειδικών πάτων που βοηθούν την καλύτερη κατανομή του βάρους

Η κατάλληλη υποστήριξη του ποδιού κατά τη βάδιση, με ορθοπεδικούς πάτους και η επιλογή υποδημάτων τα οποία παρέχουν αρκετό χώρο στις μύτες των ποδιών θεωρούνται ιδανικά για να μην επιδεινωθεί το πρόβλημα, αποκαθιστώντας σταδιακά τη βάδιση. Σε περίπτωση που ο ασθενής επιθυμεί για ορισμένες περιστάσεις να φορέσει κάποιο πιο απαιτητικό παπούτσι, ενδείκνυται να  ξεκουράσει και να  ανυψώσει στη συνέχεια τα πόδια του, για να απαλλαχθεί από τυχόν ενοχλητικό οίδημα. Είναι σημαντικό να εξετάσουμε όλες τις επιλογές συντηρητικής αντιμετώπισης για να ανακαλύψουμε ποια είναι αυτή η οποία θα ανακουφίσει τον ασθενή. Ακόμα, είναι σημαντικό να αξιολογείται οποιαδήποτε επιπλέον φαρμακευτική αγωγή μπορεί να λαμβάνεται, ώστε να μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι δεν δυσχεραίνει το πλάνο θεραπείας και κατ’ επ΄εκταση την υγεία των οστών.

Πως γίνεται η διόρθωση χειρουργικά;

Εάν οι μη επεμβατικές θεραπείες δεν βοηθήσουν και το περπάτημα είναι εξαιρετικά επώδυνο, ο εξειδικευμένος ιατρός μπορεί να συστήσει τη χειρουργική επέμβαση. Κατά την επέμβαση ο ορθοπαιδικός χειρουργός μπορεί να αφαιρέσει το κότσι και να ευθυγραμμίσει εκ νέου τα οστά, με σκοπό να επαναφέρει το μεγάλο δάχτυλο του ποδιού στη σωστή θέση. Είναι πολύ σημαντική η εμπειρία του εξειδικευμένου ορθοπαιδικού καθότι ή επιλογή της σωστής σύγχρονης επεμβατικής τεχνικής έχει τεράστια σημασία, τόσο για την επιτυχία της θεραπείας, όσο και για την ταχύτητα και την ποιότητα της αποκατάστασης. Ο ασθενής, επιλέγοντας έναν εξειδικευμένο ιατρό, μπορεί να είναι σίγουρος ότι η παραμόρφωση δεν θα επανεμφανιστεί, και ότι η ποιότητα της βάδισής του θα βελτιωθεί σημαντικά.

Υπάρχει μετεγχειρητικός πόνος; Πόσο διαρκεί η ανάρρωση;

Η επέμβαση είναι απολύτως ασφαλής και εξασφαλίζει λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο αλλά και γρήγορη κινητοποίηση. Υπολογίζεται πως ο ασθενής μπορεί να περπατήσει και πάλι από την ίδια ημέρα και επιστρέφει στις καθημερινές του δραστηριότητες μετά από 2 έως 3 εβδομάδες ανάλογα με την επέμβαση. Στην αρχή, για τη βάδιση επιλέγεται ένα άνοικτό παπούτσι, ενώ τις επόμενες ημέρες μπορεί να φορέσει και πάλι τα υποδήματα της επιλογής του. Μια ευρέως διαδεδομένη φήμη η οποία ωστόσο είναι αναληθής, αναφέρει ότι η επέμβαση αποκατάστασης στο κότσι επιφέρει έντονο πόνο και δύσκολη αποθεραπεία. Αυτό αφορά παλαιότερες μεθόδους, με χρήση βελονών και τοποθέτηση του ποδιού σε νάρθηκα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι μέθοδοι που παρέχονται σήμερα είναι σαφώς πιο ασφαλείς και ανώδυνες. Σήμερα, μια σειρά ειδικών ασκήσεων ενδυνάμωσης σε συνδυασμό με αντιφλεγμονώδη και παυσίπονα, θα βοηθήσουν τον ασθενή να επανακάμψει γρήγορα στις καθημερινές του δραστηριότητες (βάδισμα, οδήγηση, άθληση κ.ο.κ.). Οι εξειδικευμένοι ιατροί με εμπειρία στον συγκεκριμένο τύπο επέμβασης, μπορούν να προσφέρουν στον ασθενή την κατάλληλη καθοδήγηση και πλάνο θεραπείας, σε όποιο στάδιο και αν βρίσκεται. Ο Δρ Κ. Δρετάκης πραγματοποιεί μεγάλο αριθμό εξειδικευμένων επεμβάσεων στο πόδι κάθε χρόνο στο νοσοκομείο Υγεία, διασφαλίζοντας την καλύτερη δυνατή επέμβαση και αποθεραπεία των ασθενών του.

Ποιο είναι το κόστος για την εγχείρηση; Είναι προσιτή η τιμή για το χειρουργείο;

Η τιμή και το κόστος διαφέρουν ανάλογα με τη σοβαρότητα του κάθε περιστατικού. Ωστόσο για να ενημερωθείτε για το πόσο κοστίζει η εγχείρηση, προτείνουμε να επικοινωνήσετε μαζί μας, για να ορίσουμε μαζί το πλάνο το οποίο ταιριάζει στις δικές σας ανάγκες και οικονομική δυνατότητα. Ο Δρ. Κ. Δρετάκης και οι έμπειρη ομάδα του θα σας καθοδηγήσουν κατάλληλα, δημιουργώντας για εσάς το ιδανικό πλάνο αντιμετώπισης.